آنالیز ترکیبات موجود در اسانس چهار چاشنی غذایی رایج وبررسی فعالیت فیبرینولیتیک این ترکیبات در محیط in vitro

مقدمه: بیماریهای آتروترومبوتیک مثل انفارکتوس قلبی و مغزی نتایج وخیم لخته های تشکیل شده در دیواره رگ هستند. داروهای ترومبولیتیک که برای حل لخته های تشکیل شده به کار می روند محدودیت های دارند که سبب ایجاد خطر و گاهی اوقات نتایج کشنده می شوند.از زمان قدیم گیاهان برای معالجه بیماریها به کار می رفتند. گیاهان و ترکیباتی از آنها که دارای فعالیت آنتی ترومبوتیک هستند بسیار گزارش شده اند اما در مورد گیاهان با خاصیت فیبرینولیتیک گزارش زیادی وجود ندارد. هدف: این مطالعه به منظور بررسی اثرات فیبرینولیتیک اسانس های گیاهی صورت گرفت. چهار چاشنی غذایی رایج آویشن شیرازی،زردچوبه دارچین و گلپر انتخاب و اثرات فیبرینولیتیک آنها را در محیط آزمایشگاه بررسی شد. مواد و روشها: پس از تهیه اسانس گیاهان مربوطه ترکیبات آن توسط دستگاه gc/ms آنالیز گردید. برای بررسی اثرات فیبرینولیتیک، فیبرینوژن نشاندار با fitc به پلاسما اضافه و سپس برای تشکیل لخته نشاندار به آنها کلسیم اضافه گردید. استرپتوکیناز در غلظت های(iu/ml 1000-100 ) و اسانس در رقت های ((1000/1، 100/1 و10/1) ) به تنهایی و در حضور استرپتوکیناز به لخته نشاندار اضافه و فلورسانس بعد از 10، 20، 40 و 60 دقیقه قرائت گردید(510em= ، 478ex=). یافته ها: نتایج نشان می دهند که اسانس آویشن شیرازی واجد درصد بالای از کارواکرول است و بیشترین خاصیت فیبرینولیتیک را دارد، فعالیت فیبرینولیتیک زردچوبه احتمالا به ترکیبات تومرون، زینجی برن و کورکومین که با درصد بالا در این گیاه وجود دارند برمی گردد. دارچین با درصد بالای سینامالدئید فعالیت فیبرینولیتیک کمتر و اسانس گلپر با داشتن درصد بالای از استرهای خطی و هگزیل بوتیرات تقریبا فاقد فعالیت فیبرینولیتک می باشد. نتیجه گیری: این مطالعه تصدیق کننده فعالیت فیبرینولیتیک آویشن شیرازی، زردچوبه و تاحدودی دارچین در محیط in vitro است و بررسی فعالیت فیبرینولیتیک این گیاهان در محیط in vivo نیازمند بررسی و تحقیق است.